Arte povera - wystawa prac włoskich artystów związanych z nurtem arte povera

Arte Povera – sztuka uboga w ciele i codzienności

Termin „arte povera”, użyty po raz pierwszy w 1967 roku przez krytyka Germano Celanta, wywodzi się bezpośrednio z przymiotnika „ubogi”, nawiązując do koncepcji „teatru ubogiego” Jerzego Grotowskiego i Ludwika Flaszena.

Idea „ubogiego teatru”

Koncepcja Grotowskiego zakładała radykalne ograniczenie wszelkich zbędnych elementów przedstawienia – dekoracji, kostiumów, oświetlenia – aby dotrzeć do samej istoty teatru. Celem było stworzenie sytuacji bezpośredniego spotkania człowieka z człowiekiem, aktora z widzem, bez tradycyjnego podziału na scenę i widownię. To dążenie do odkrycia najgłębszej prawdy aktorskiego działania stało się inspiracją dla artystów nurtu arte povera.

Arte Povera w sztukach wizualnych

Artyści arte povera przenieśli idee ubogiego teatru na grunt sztuk wizualnych, odrzucając konwencjonalne, kosztowne materiały – takie jak marmur czy brąz – na rzecz surowych, codziennych przedmiotów:

• cegły, gałęzie, ziemia, tkaniny,

• własne ciało jako główny element twórczości.

Ciało w tej sztuce staje się esencjonalnym medium, podobnie jak u Grotowskiego – tworzy dzieło i wchodzi w bezpośrednią relację z odbiorcą.

Artyści i prace prezentowane na wystawie

Wystawa prezentuje prace trzynastu artystów kojarzonych z nurtem arte povera, m.in.:

• Giovanni Anselmo

• Alighiero Boetti

• Mario Merz

• Jannis Kounellis

• Michelangelo Pistoletto

Szczególne miejsce zajmują prace Michelangela Pistoletto, który w 1968 roku założył teatr Zoo, tworząc pomost między sztuką wizualną a teatrem.

Na wystawie zobaczymy m.in.:

• prace wideo, w których artyści działają przed kamerą, stając się jednocześnie podmiotem i obiektem,

• fotografie dokumentujące efemeryczne akcje i performanse,

• multiple – powielane obiekty, takie jak sitodruki czy formy rzeźbiarskie, traktowane jako autoportrety artystów.

Wszystkie prace powstały w latach 60. i 70. XX wieku.

Kurator wystawy

Wystawa, prezentowana w październiku i listopadzie 2025 roku we Włoskim Instytucie Kultury w Warszawie, została przygotowana przez Ilarię Bernardi – historyczkę sztuki i wieloletnią współpracowniczkę Germano Celanta.